همترین ویژگی مرکاوا طراحی بسیار پیشرفته آن است که با استفاده از آلیاژی مخفی که تنها در اختیار اسرائیلی‌ها است[نیاز به ذکر منبع]، مانع انهدام تانک به وسیله هرگونه موشک ضد تانک و آر‌پی‌جی میشود. در نتیجه حفاظت از جان خدمه تانک و انهدام ناپذیری آن باعث برجستگی این نوع از تانکهای جنگی در میان تانکهای ساخت دیگر کشورهای جهان میشود. گفتنی است در جنگ اسرائیل با حزب‌الله لبنان در سال ???? میلادی، حزب‌الله لبنان توانست با کمک موشکهای ضد تانک روسی، به ?? تانک مرکاوا آسیب برساند. [نیاز به ذکر منبع] که در نتیجه باعث کشته شدن ?? و زخمی شدن ??? تن از خدمه آن شده‌است.[نیاز به ذکر منبع] کلا در تهاجم اسراییل به لبنان در سال ???? حدود ??? از توان زرهی به کار برده شده نابود شد. این اتفاق شک‌های بسیاری در مورد توان این تانک برانگیخت. [1] [2]
[ویرایش] مرکاوا: نسل ?
نسل سوم از تانکهای مرکاواارتش اسرائیل در دهه ???? میلادی و اشغال لبنان دست به ساخت مدلهای جدیدی از تانکهای (Merkava MK III-Z) که به ویژه برای حملات مختلف و عملیات نظامی در نواحی شهری مناسب است. این تانک دارای تیرک‌هایی است که با استفاده از آنها راننده و فرمانده تانک می‌توانند حرکات خود در خیابانهای تنگ را تنظیم کرده و میزان خسارات به محیط شهری را به حداقل برسانند. به منظور مقابله با مواد انفجاری که از بیرون بر روی این تانکها انداخته میشود، تورهای سیمی در برخی نقاط این تانک قرار داده شده‌است. برجک فرماندهی این تانک نیز مجدداً طراحی و نصب شده‌است و امکان دید از بالا در ارتفاعی بالاتر را به فرمانده میدهد. مسلسل کالیبر ?? نیز بر روی این تانک نصب شده که با سیستم کنترل آتش تانک در ارتباط است و با استفاده از یک سیستم تخریب الکترونیک که در زیر تجهیزات زرهی این تانک نصب شده آغاز به کار میکند.
ارتش اسرائیل بر این باور است که مسلسلهای کالیبر ?? برای محیطهای شهری مناسب‌تر است. یک دریچه آتش و یک پنجره برای مشاهده محیط اطراف نیز بر روی این تانک نصب شده و تک‌تیرانداز با استفاده از آن می‌تواند به هدف شلیک کند.
این تانک می‌تواند از گلوله‌های غیرمرگبار نیز استفاده کند که تا فاصله ?? متری مؤثر هستند.
سیستم جدید دیگری که در تانکهای LIC-???? به کار گرفته شده یک دوربین ??? درجه‌است که مجهز به عدسی گردنده بود و از دورنمای صحنه‌ای که در دید مسلسل است عکس برمی دارد. این دوربین در صورت مشاهده هر تحرک مشکوک یا فعالیت مشکوک در اطراف تانک آن را به خدمه اطلاع میدهد. این سیستم برای تأمین ایمنی تانک در محیطهای خطرناک بسیار مناسب است.
[ویرایش] مرکاوا: نسل ?
نسل ? مرکاوا (Merkava MK IV)، تانکهای اصلاح شده و بسیار پیشرفته تر از نسل ? از سری تانکهای مرکاوا است که همکنون در ابعاد وسیع مورد استفاده ارتش اسرائیل قرار دارد.
این نوع از تانکهای ارتش اسرائیل دارای سیستم فوق پیشرفته (Global Positioning System) است که امکان رهیابی اهداف را با استفاده از سیستم رهیابی ماهواره ای را میدهد.
[ویرایش] دوربین نشانه‌روی تانک
TTS توسط شرکت Vectop Battlefield Imaging Systems ساخته شده که یک رشته از دوربینهای ویدیویی CCD/ICCD را یکپارچه میکند که در موقعیت‌های مختلف یک خودروی زرهی به منظور توانمند سازی سرنشین جهت پوشش کلی استفاده میشود. IDF سیستم TSS را در تانکهای مرکاوا MK? و MK? استفاده می‌کنند .
برای تقویت سیستم بصری مسلسلهای آن به کار میرود قابلیت چرخش ??? درجه را دارد و یک تصویر دقیق از صحنه‌ای که پیش روی مسلسل آماده شلیک است را ارئه میدهد. جالب اینکه برای این کار نیازی به چرخاندن این دوربین نیست، بلکه این دوربین اساساً از ساختار پوششی ??? درجه برخوردار است و تصاویر آنی از محیط را در اختیار خدمه تانک قرار میدهد که به آگاهی آنها از محیط اطراف و تهدیدات احتمالی پیرامون وسیله نقلیه میافزاید.
این دوربین دارای ابزاری ویدئویی برای کشف کلیه تحرکات اطراف تانک بوده و میتوان نواحی ضروری را برای مشاهد آن برنامه ریزی نمود. این ابزار ویدئویی به محض مشاهده تهدید یک اخطار آنی را ارسال می‌‌دارد. این سیستم از یک دوربین دیجیتال با کیفیت بالا نیز بهره میبرد که بر یک تیرک در عقبه برجک تانک نصب میشود. این سیستم تصاویر گرفته شده را برای نمایش به سیستمهای کامپیوتری نصب شده در درون تانک ارسال می‌‌دارد.
شهاب ? نسلی از موشک های قدرتمند دفاعی جمهوری اسلامی ایران می باشد. در سال ???? ایران ساخت موشکی بالستیک با نام شهاب-? را به صورت بین‌المللی اعلان نموده بود. این موشک میان‌برد علاوه بر توانایی هدف قرار دادن کشورهای منطقه امکان ارتقاء به موشک حامل ماهواره را نیز داشت.
این روند در سال ???? با طراحی شهاب-? که تنها با هدف پرتاب ماهواره است ادامه یافت و در حال حاضر کار بر روی مدلهای ? و ? شهاب در حال انجام است.
اولین آزمایش موشک شهاب-? با سیستمهای ناوبری خاص، در سال ???? با موفقیت اعلام شد و ایران دستیابی به فناوری ساخت حامل ماهواره را به جهان اعلام کرد. موشک شهاب? یک موشک کوتاه برد بالسیتیک (MRBM) است که در ابتدای آزمایش‌ها، بردی معادل ???? کیلومترداشت. ولی با تلاش روزافزون مهندسان کشورمان، موشک شهاب? بهینه شده و برد آن به ????کیلومتر رسید. آزمایش‌های موشک شهاب? از سال ???? تا ???? ادامه داشت و سرانجام در تیرماه سال ???? رسماً به آمار موشکهای ایرانی اضافه شد موشک شهاب? قادر به حمل انواع کلاهک‌های اتمی و غیراتمی است که از سوخت مایع برای تهیه نیروی پیشران استفاده میکند. طول این موشک در حدود ??متر و قطر آن ??/?متر است وزن خشک شهاب?، ????کیلوگرم است و قادر به حمل یک کلاهک ??? تا ???? کیلوگرمی است. یکی از نکات جالب توجه موشک مذکور، دقت هدف‌یابی و رهگیری است که با کمترین میزان خطا، هدف را منهدم میکند. هنگامی که ایران، شهاب?را آزمایش کرد، کارشناسان نظامی اروپایی و آمریکایی در مقالات متعددی با اشاره به تقلید طراحان ایرانی از موشکهای اسکاد- بی (Scud- B) روسی یا «نودونگ» کره‌ای، قصد زیر سوال بردن این توانایی بومی ایرانی را داشتند ولی چندی پس از شهاب?، ایران شروع به تحقیق و ساخت پروژه شهاب? کرد. هنوز اطلاعات کامل و دقیق از توانایی و یا عملکرد موشک شهاب? دردسترس نیست، ولی احتمال میرود که شهاب? در واقع مدل جدید و پیشرفته شهاب? است. موتور موشک شهاب?، ?????کیلوگرم نیرو ((Thrust تولید میکند که برای طی مسافت ????کیلومتر کافی است. اگر بخواهند برد آن بیشتر شود، از کلاهک‌های کم وزن‌تر استفاده می‌کنند و به همین دلیل، وزن کلاهک‌های از ??? تا ????کیلوگرم متفاوت است موشک شهاب? برای اولین بار در میدان آزادی و در هفته دفاع مقدس سال ???? به نمایش عموم گذاشته شد.
وسیه امروزه رقابت جدیدی در تولید تسلیحات آغاز کرده و در حال انتقال تکنولوژی آن به دیگر کشورهاست.[نیاز به ذکر منبع] از جملهء جدیدترین این تهدیدات، انتقال تکنولوژی و تعدادی لانچر موشکهای ضدهوایی بسیار پیشرفتهء S-???PMU به چین است. این موشک در سازمان ناتو با کد رمزSA-??C Grumble (سام??) شناخته میشود.
گزارشات مسجل شدهء جاسوسان نظامی ایالات متحده امریکا حاکی از آن است که چین، حداقل ?? سیستم لانچر از این نوع موشکهای مرگبار را در نزدیکی سواحل تایوان نصب کرده است.[نیاز به ذکر منبع]
S-???PMU در واقع یکی از سریعترین و مؤثرترین موشکهای زمین به هوای (SAM) ساخت روسیه به شمار میرود که منحرف کردن یا از کار انداختنش توسط سیستمهای اغتشاشگر، تقریبا غیرممکن است.
SAM مخفف surface-to-air missile
اکنون، ارتش چین، در سرتاسر سواحل منتهی به تایوان، پایگاههای S-??? خود را مستقر و آمادهء شلیک کرده است. تایوان، توانایی بسیار اندکی برای خنثی سازی این موشکهای سام در اختیار دارد و این نیز به دلیل در اختیار نداشتن موشکهای ضدراداری نظیر هارم (HARM) می‌باشد.
HARM مخفف High Speed Anti-Radiation Missiles
بدین طریق، در سال ????، دولت تایوان برای پرواز جنگندههایش در نیمهای از کشورش دچار مشکل شده و تعداد قابل توجهی از هواپیماهایش را در صورت استفادهء چینی ها از این موشکهای سام از دست میداد، از این رو تایوان تصمیم گرفت از پرواز جنگندههایش در آن قسمت، صرفنظر کند.
[ویرایش] انتقال S-??? به ایران
بدترین موضوع برای پنتاگون، خبر انتقال بی سر و صدای موشکهای S-??? از سوی روسیه به ایران بوده است. جهت ایجاد یک دفاع هوایی هوشمند، مقامات روسی با همکاری ایران، دو سیستم S-???PMU را در حومهء تهران مستقر کرده‌اند و نظامیان ایرانی هم اکنون در مسکو، مشغول گذراندن دورهء پیشرفته آموزشی این موشکها می‌باشند.
بر طبق نظر پنتاگون، فروش این موشکهای پیشرفتهء روسی به ایران، معادلات دفاعی منطقهء نفت‌خیز خلیجفارس را برهم زده است، زیرا هیچ مشابهی برای موشکهای S-??? در بین متحدین ایالات متحده در منطقه نظیر عربستانسعودی، کویت، امارات متحده عربی ، ژاپن و تایوان موجود نمیباشد. ضمنا هیچ جنگندهای در جهان وجود ندارد که بتواند مجهز به سیستمی شود که این موشک جدید روسی را از کار بیندازد. بنابراین کاخ سفید تا زمان پاک شدن ایران از انبار موشکهای مختلف، (برخلاف دولت کلینتون) بودجهء نظامی خود را کاهش نخواهد داد.
موشک S-???PMU امروزه یکی از بهترین موشکهای دفاع هوایی روسی به شمار میرود که مشابه موشک پاتریوت آمریکایی ارزیابی می شود هرچند که قابلیتهای و دقت عمل بسیار بهتری نسبت به آن (پاتریوت) دارد و می‌تواند بر علیه همهء جنگندههای موجود ایالات متحده به کار گرفته شده و آنها را ساقط کند. رادار این موشک، از فاصلهء ??? کیلومتری، جسم پرندهای به ابعاد ?? سانتیمترمربع را به راحتی تشخیص می دهد. مقامات عالیرتبهء پنتاگون بارها اذعان کرده‌اند که آمریکا، امروزه، هیچ وسیلهای جهت از کار انداختن موشک مرگبار S-??? در اختیار ندارد. تحلیلگران ارشد دفاعی پنتاگون (جیمزتاون و ریچارد فیشر) در جلسهء مقامات عالیرتبهء دفاعی ایالات متحده (به تاریخ ????) هراس خود را از در اختیار گرفته شدن این موشکها توسط صربستان و استفادهء آنها بر علیه جنگندههای ناتو ابراز کرده‌اند:
«اگر صربها S-??? در اختیارشان قرار گیرد، آنها دیوار دفاعی بسیار متفاوتی خواهند داشت.»
«استفاده از S-??? بر روی خلیجفارس، هزینهء نبرد را برای نیروی هوایی کشورهای عربی، بسیار بالا خواهد برد و عملیات هوایی ایالات متحده را بسیار مشکلساز خواهد کرد.»
نوشتار اصلی را بخوانید: حزب بعث عراق
حزب بعث عراق زمانی قدرت را به دست گرفت که عراق در میان بحران‌های عمیقی غرق شده بود. عراق بسیار پیش تر از قدرت گیری حزب بعث، بین گروه‌های اجتماعی، قومی، مذهبی و اقتصادی‌اجتماعی تقسیم شده بود. سنی دربرابر شیعه، عرب علیه کرد، رئیس قبیله در مقابل بازرگان شهری و کوچ‌نشین ضد روستایی. ثبات قدرت در کشوری که توسط چنددستگی‌ها و درگیری‌های سیاسی به هم ریخته بود، نیازمند پیشبرد استانداردهای زندگی بود. حزب بعث، نوسازی اقتصاد عراق را به همراه تشکیل یک دستگاه امنیتی قدرتمند برای جلوگیری از بروز کودتا در ساختار قدرت و جلوگیری از شورش‌های مردمی پیگیری کرد. حزب بعث به دقت روی برنامه‌های توسعه و رفاه اجتماعی نظارت میکرد.
نوشتار اصلی را بخوانید: انقلاب ایران
در سال ???? حکومت محمد رضا شاه پهلوی در ایران با انقلاب ایران سرنگون شدو نظام جمهوری اسلامی به رهبری آیت‌الله خمینی بر سر کار آمد. پس از انقلاب ایران کشمکش‌های مرزی بین ایران و عراق به مدت ده ماه در مورد تسلط بر اروندرود که دو کشور را از هم جدا می‌سازد بالا گرفت.
نوشتار اصلی را بخوانید: جنگ ایران و عراق
عراق در تاریخ ?? شهریور ???? به ایران حمله کرد و وارد استان نفت خیز خوزستان شد. صدام حسین، خرمشهر را استان تازه عراق نامید. صدام حسین برای دریافت کمک‌های نقدی و سیاسی به دیگر کشورهای عرب روی آورد. او با موفقیت توانست حمایت رونالد ریگان رئیس جمهور امریکا را به دست آورد.
جنگ خونین هشت ساله به بن بست رسیده بود. ایران، قطنامه? ??? شورای امنیت را پذیرفت. در این جنگ تقریباً یک میلیون و هفتصد هزار نفر از هر دو طرف جان خود را از دست دادند. اقتصاد هر دو کشور که پیش از این سالم و رو به رشد بود، نابود شد.
عراق در حدود ?? میلیارد دلار بدهی جنگی به بار آورد. استقراض از امریکا باعث شد که عراق تبدیل به کشوری بدهکار شود. این وضعیت برای صدام حسین که به دنبال ملی‌گرایی عربی بود شرم‌آور به نظر می‌رسید.
عراق در طول جنگ با ایران در دهه? هشتاد میلادی مبالغ بسیار زیادی را از دیگر کشورهای عربی قرض گرفته بود. اکنون که صدام حسین با هزینه‌های گزاف ساخت دوباره? زیربنای عراق روبه‌رو بود با ناامیدی به دنبال پول می‌گشت، این بار برای ساخت زیربنای عراق پس از جنگ.
[ویرایش] علل حمله عراق به کویت
پایان جنگ ایران و عراق مقارن با بروز کشمکش با همسایه? ثروتمندی به نام کویت بود. صدام حسین بر این باور بود که جنگ او با ایران باعث شده‌است که کویت از حمله? قریب‌الوقوع ایرانیان در امان باشد. او همچنین معتقد بود چون جنگ او با ایران به سود کشورهای حوزه? خلیج فارس بوده‌است، دول عربی باید بخشی از بدهی عراق را ببخشند. صدام حسین با اصرار از کویت خواست که بدهی ?? میلیارد دلاری عراق را که برای جنگ با ایران گرفته شده بود ببخشد، ولی کویتی‌ها زیر بار نرفتند.
صدام که در پی جمع‌آوری پول برای ساخت مجدد عراق بود، به کشورهای صادرکننده? نفت فشار آورد تا کمی از تولید خود بکاهند تا قیمت نفت بالاتر رود. کویت از کاهش تولید نفت سر باز زد. این کشور همچنین پیشگام کشورهای مخالف کاهش تولید نفت در اوپک شد. کویت مقادیر زیادی نفت استخراج میکرد تا بهای نفت را پایین نگه دارد، در حالی که عراق برای بازپرداخت بدهی‌های خود نیاز به فروش نفت به قیمت بالا داشت.
در همین زمان بود که صدام مخالفت خود با خطوط مرزی عراق-کویت (که در اصل توسط استعمارگران پادشاهی بریتانیا در سال ???? تعیین شده بودند) را نشان داد. دلیل او این بود که این وضعیت باعث جدایی عراق از دریا میشود. یکی از اندک مقولاتی که باعث وحدت در کشوری میشد که مملو از تقسیمات اجتماعی، قومی، مذهبی و اقتصادی‌اجتماعی بود، در مرحله? اول، باور بر این نکته بود که کشور کویت هیچ حقی برای موجودیت هم ندارد. ملی‌گرایان عراقی دست‌کم به مدت نیم قرن بر این نکته پافشاری می‌کردند که کویت از دیرباز بخش لاینفک عراق بوده و تنها زمانی موجودیت مستقلی پیدا کرده که امپریالیست‌های بریتانیایی اراده کرده‌اند.
ذخایر نفتی کویت نیز خود باعث افزایش تنش در منطقه بود. این ذخایر تقریباً با ذخایر نفت عراق برابر بودند (در حالی که جمعیت کویت تنها ? میلیون و جمعیت عراق ?? میلیون نفر بود). عراق و کویت روی هم ?? درصد ذخایر شناخته‌شده? نفت جهان را دارا بودند؛ تنها برای مقایسه ذکر میشود که عربستان سعودی دارای ?? درصد ذخایر جهانی نفت است.
کمی بعد پادشاهی کویت با حفر چاه‌هایی که عراق فکر میکرد داخل منطقه? مرزی مورد مشاجره? دو کشور است، باعث خشم صدام شد. صدام در زمانی که عراق هنوز جزو کشورهای منفور به حساب نمی‌آمد به امریکا شکایت کرد. هر چند که بحران اقتصادی عراق به مدت چندین سال بود که ادامه داشت ولی صدام می‌خواست به‌وسیله? پول نفت به آن پایان دهد. او هنوز ارتش با تجربه و تا بن دندان مسلح خود را داشت و گهگاه از آن برای تأثیرگذاری روی روابط منطقه‌ای استفاده میکرد. صدام چندی بعد دستور حرکت نیروهایش به مرز کویت را داد.
در حالی که روابط عراق و کویت روز به روز به وخامت می‌گرایید، صدام اخباری مبنی بر تهدیدات امریکا درباره? پاسخگویی نظامی به عراق دریافت میکرد. واشنگتون تقریباً یک دهه بود که سیاست گسترش ارتباطات خود با عراق را در پیش گرفته بود. حکومت ریگان در طول جنگ دهه? هشتاد عراق با ایران مبلغی در حدود ?? میلیارد دلار به عراق کمک کرده بود که تقریباً همه? آن به صورت اعتباری بود. همچنین دولت امریکا میلیاردها دلار به صدام باج داده بود تا او با شوروی طرح دوستی نریزد.
صدام در تاریخ ?? ژوئیه ???? م. طی یک ملاقات اضطراری با آوریل گلاسپی، سفیر امریکا در عراق تمایل خود به ادامه? گفتگوها را ابراز داشت. دولت امریکا می‌خواست در این بین نقش میانجی را بازی کند. با همین هدف بود که جرج بوش و جیمز بیکر اظهار داشتند که نمی‌خواهند در این میان از زور استفاده شود و همچنین آنها نسبت به اختلافات مرزی عراق و کویت بی‌طرف می‌مانند و خود را وارد ماجرا نخواهند کرد. کمی بعد مذاکرات سران عراق و کویت به شکست انجامید. سپس صدام فرمان پیش‌روی نیروهای خود به داخل خاک کویت را داد.
هر چند که اطلاعات دست اولی پیرامون انگیزه? صدام از حمله به کویت در دست نیست، ولی با در نظر گرفتن دیدگاه صدام پیش از جنگ و علامت‌های واشنگتون، میتوان حدس زد که دلیل اصلی حمله به کویت مشکل بدهی‌های بعد از جنگ عراق و تلاش‌های بیهوده? صدام برای بازسازی زیربنایی، احیای اقتصاد نابود شده و تثبیت موقعیت سیاسی عراق بود.
[ویرایش] اشغال کویت
صدام در تاریخ ?? مرداد ???? (????) به کویت حمله کرده و خاک آن را به عراق ضمیمه کرد و با این کار خود باعث بروز بحران‌های بین‌المللی گشت. اشغال کویت به معنای آن بود که صدام با احتساب ذخایر نفتی عراق دارای ?? درصد ذخایر نفت جهان شده بود.
امریکا در طول جنگ عراق با ایران، میلیاردها دلار به صدام کمک کرده بود ولی این بار چون اشغال امیرنشین ثروتمند کویت به نفعش نبود، در بهمن‌ماه سال ???? (????) با ائتلافی از نیروهای سازمان ملل متحد به کویت یورش برده و نیروهای عراقی را از این کشور بیرون راند.
جرج بوش، رئیس‌جمهور امریکا در روزهای اول با احتیاط رفتار کرد. کویت قبل از اشغال، از سویی یکی از دشمنان سرسخت اسرائیل بود و جزو کشورهای سلطنتی حوزه? خلیج فارس به شمار می‌رفت که با شوروی روابط دوستانه داشت. از سوی دیگر سیاست‌گذاران خارجی، کارشناسان خاورمیانه و منتقدان نظامی واشنگتن و کارخانجاتی که سرمایه‌گذاری‌های سنگینی در منطقه کرده بودند، نگرانی‌های زیادی در مورد ثبات منطقه داشتند. این حمله باعث ترس از این شد که بهای نفت جهانی و در نتیجه اقتصاد جهانی در خطر قرار گیرد؛ کویت تقریباً ده درصد کل ذخایر نفت خام را در اختیار داشت. به احتمال زیاد، هنگامی که مارگارت تاچر نخست‌وزیر سرسخت بریتانیا که از دوستان وفادار امریکا در دوره? ریگان-بوش به شمار می‌رفت به امریکا رفته بود، بوش را به این کار راضی کرد. بریتانیا نسبت به امریکا روابط تاریخی بیشتری با کویت داشت. این روابط به سال‌های استعمار کویت از سوی بریتانیا بر می‌گشت. این کشور همچنین سود زیادی از بابت سرمایه‌گذاری‌های خود در کویت برداشت میکرد.
همکاری بین ایالات متحده و شوروی باعث شد تا موضوع به شورای امنیت سازمان ملل فرستاده شود. این شورا تصمیم گرفت که اگر صدام نیروهای خود را طبق برنامه? زمان‌بندی‌شده از کویت خارج نکند، اجازه? استفاده از زور بر علیه این کشور را خواهد داد. سیاستمداران امریکایی از این می‌ترسیدند که عراق قصد حمله? تلافی‌جویانه به کشور نفت‌خیز عربستان سعودی که از دهه? چهل میلادی از دوستان نزدیک امریکا به شمار می‌رفت و مخالف اشغال کویت بود را داشته باشد. پس از آن بود که امریکا و گروهی از کشورهای متحد دیگر که از کشورهای مختلفی نظیر مصر، سوریه و چکوسلواکی تشکیل شده بودند، دسته‌های بزرگی از نیروهای خود را به مرز عربستان و کویت و عراق فرستادند تا ارتش عراق را که در آن زمان بزرگترین ارتش خاورمیانه بود دور بزنند.
هنگامی که گفتگوها و تهدیدهای پس از جنگ هنوز در جریان بود، صدام توجه مجددی به قضیه? فلسطین کرده واعلام کرد که اگر اسرائیل از نوار غربی رود اردن، بلندی‌های جولان و نوار غزه عقب‌نشینی کند او نیز از کویت باز پس می‌نشیند. این پیشنهادِ صدام باعث بروز شکاف بین کشورهای عرب شد و امریکا و کشورهای عرب غربی را در مقابل فلسطینی‌ها قرار داد. ائتلاف ضداشغال در پایان، هرگونه ارتباطی بین موضوع فلسطین و کویت را رد کرد.
[ویرایش] حمله اول امریکا به عراق
صدام ضرب‌العجل شورای امنیت را نپذیرفت. امریکا و متحدانش با پشتیبانی شورای امنیت در تاریخ ?? دی ???? (????) حمله? هوایی گسترده‌ای را علیه عراق آغاز کردند. اسرائیل نیز توسط موشکهای عراقی مورد اصابت قرار گرفت ولی از آنجا که نمی‌خواست کشورهای عرب از ائتلاف ضدعراق خارج شوند درصدد انتقام‌جویی برنیامد. یک نیروی زمینی که اغلب افرادش از قوای مسلح امریکایی و انگلیسی و تیپ‌های پیاده‌نظام بودند ارتش صدام را در بهمن ماه سال ???? (????) از کویت بیرون رانده و بخش جنوبی عراق را تا رود فرات اشغال کردند.
بوش در تاریخ ?? اسفند ???? (????) با اشاره به درگیری‌های منطقه اعلام کرد: «موضوع، تنها یک کشور کوچک نیست، هدف ما یک عقیده? تازه است- یک نظم نوین جهانی، نظمی که در آن کشورهای مختلف تحت یک جنبش گرد هم آمده تا به آرزوهای جهانی بشریت، یعنی: صلح و امنیت، آزادی و حاکمیتِ قانون دست یابند.»
ارتش پرتعداد و کم‌سلاح عراق در نهایت نشان داد که دیگر نمی‌تواند در برابر نیروهای زمینی سریع‌الانتقال ائتلاف و پشتیبانی هوایی قدرتمند آنها دوام بیاورد. تقریباً ??????? عراقی اسیر شده بودند و بنابر آمارهای اعلام‌شده از سوی امریکا شمار تلفات عراقی‌ها به ?????? نفر می‌رسید. منابع دیگر شمار کشته‌ها را تا ??????? نفر هم بر آورد می‌کردند. عراق براساس توافقنامه? آتش‌بس قبول کرد که همه? جنگ‌افزارهای شیمیایی و بیولوژیک خود را از بین برده و به بازرسان سازمان ملل اجازه? بازرسی از پایگاههای خود را بدهد. تحریم تجاری سازمان ملل تا زمانی که عراق تمامی شروط را اجرا نکرده بود باقی می‌ماند.
[ویرایش] پیامد حمله امریکا به عراق
بزرگراه مرگ ، بزرگراه بین بصره و شهر کویتگروه‌های قومی و دینی عراق با استفاده از وضعیت به وجود آمده زمینه را برای شورشی جدید در کشور آماده دیده و به آن اقدام کردند. با اوضاع جاری پس از جنگ در عراق، ناآرامی‌های اجتماعی و قومی بین شیعیان، کردها و واحدهای نظامی ناراضی می‌توانستند خطر بزرگی برای دولت صدام باشند. شورش‌های کردها در شمال و شیعیان در جنوب و مرکز عراق با بی‌رحمی تمام پاسخ داده شد.
امریکا که خود، عراقی‌ها را تشویق به شورش بر علیه صدام کرده بود هیچ کمکی جز کنترل منطقه? پرواز ممنوع عراق نکرد. ترکیه با هرگونه استقلال کردها مخالف بود و عربستان سعودی و دیگر کشورهای محافظه‌کار عرب از به وجود آمدن یک انقلاب شیعی دیگر مانند انقلاب ایران هراس داشتند. صدام که توانسته بود پس از شکست در جنگ، بحران‌ها را نیز کنترل کند، با کشوری مواجه بود که از نظر اقتصادی و نظامی به شدت آسیب دیده بود و او هرگز نتوانست آسیب‌ها را جبران کند. او دائماً بقای خود را نشانه? پیروزی عراق در جنگ با امریکا اعلام میکرد. این پیغام صدام شهرت زیادی در جهان عرب پیدا کرد.
صدام با اصرار زیاد می‌خواست خود را مسلمانی مؤمن نشان دهد تا بتواند نظر گروه‌های دینی محافظه‌کار جامعه? عراق را به خود جلب کند. بعضی از عناصر شریعت اسلام به قانون عراق بازگردانده شدند. برای نمونه وی در سال ???? (????) حکم اعدام همجنس‌بازان، تجاوزگران و فاحشه‌گان را به قوانین عراق بازگرداند و عبارت «الله اکبر» را با دست‌خط خود به پرچم عراق افزود.
پس از اتمام جنگ رابطه? بین ایالات متحده و عراق همچنان متشنج ماند. در فروردین ماه سال ???? (????) سرویس امنیتی عراق تلاش کرد تا جرج اچ دبلیو بوش رئیس‌جمهور سابق امریکا را هنگام دیدار وی از کویت ترور کند اما ماموران امنیتی کویت بمب کار گذاشته شده در ماشین بمب‌گذاری‌شده را خنثی کردند. امریکا در پاسخ به این اقدام در تاریخ ? تیر ???? (????) حمله‌ای موشکی به ساختمان مرکزی اطلاعات عراق در بغداد کرد.
تحریم‌های سازمان ملل که به دلیل حمله? عراق به کویت وضع شده بودند و از صادرات نفت عراق نیز جلوگیری می‌کردند، همچنان بر جای خود باقی ماندند. این تحریم‌ها موجب سختی اوضاع زندگی و نابودی اقتصاد و زیربنای عراق شدند. تنها، قاچاق کالا در مرز سوریه و کمک‌های انسانی باعث بهبود نسبی این بحران میشد. سازمان‌های بین‌المللی مانند یونیسف و بهداشت جهانی WHO) تخمین می‌زنند که این تحریم‌ها بین ??????? تا ?/? میلیون مرگ در پی داشته‌اند. اکثر جان‌باختگان، افراد زیر ? سال بوده‌اند. برخی افراد دیگر نیز که به این آمار شک دارند، برآورد می‌کنند که ??????? تن بین سال‌های ???? تا ???? (???? تا ????) بر اثر تحریم‌ها جان خود را از دست داده‌اند و بیشتر مرگ‌ها به خاطر بمباران زیرساخت‌های عراق بوده‌است. سازمان ملل در تاریخ ?? آذر ???? (????) به دولت عراق اجازه داد تا مقدار محدودی از نفت خود را در ازای دریافت غذا و دارو به فروش برساند. درآمد محدودی که از بابت برنامه? نفت در برابر غذای سازمان ملل متحد بدست می‌آمد به عراق جاری شد.
سیاستمداران امریکایی همچنان صدام حسین را متهم به تخلف از موارد آتش‌بس نظیر توسعه? سلاحهای کشتار جمعی و دیگر سلاحهای ممنوعه، خودداری از انتشار اطلاعات درباره? این سلاح‌ها و تخلف از تحریم‌های سازمان ملل و «منطقه? پرواز ممنوع» می‌کردند. حملات نظامی یک‌طرفه? امریکا و انگلیس گاه و بیگاه در عراق انجام می‌شدند، که بزرگترین آنها عملیات روباه صحرا نام داشت که در سال ???? (????) انجام شد. دلیل اصلی بحران‌ها بین سال‌های ???? تا ???? (???? تا ????) که موجب بمباران شدید عراق از سوی انگلیس و امریکا در [[?? آذر تا ?? آذر ???? (????) گشت، در اختیار داشتن سلاحهای غیرقانونی توسط عراق اعلام شد. دو سال پس از فعالیت‌های مداوم، جنگندههای امریکایی و انگلیسی در بهمن ماه سال ???? (????) با شدت بیشتری به پایگاههای نزدیک بغداد حمله کردند.
پس از جنگ، حمایت از صدام بین حامیان تکریتی وی، اعضای خانواده و دیگر پشتیبانان او تقسیم گشت. آنها مشارکت زیادی در فعالیت‌های سرکوبگرانه و مستبدانه? دولت داشتند. سرکوب مخالفان داخلی به شدت افزایش پیدا کرد و پسران صدام، عدی حسین و قصی حسین به شدت نیرومند گشته و موجی از ترورهای پنهان را به وجود آوردند. این دو به احتمال زیاد عوامل مؤثر در فرار دامادهای صدام (حسین کامل و صدام کامل) به اردن در مردادماه سال ???? (????) بودند. دامادهای صدام که جزء رده‌بالاترین نظامیان ارتش عراق به حساب می‌آمدند، پس از بازگشت به عراق در بهمن ماه همان سال (فوریه? سال بعد) کشته شدند.
همکاری عراق با بازرسان سازمان ملل در طول دهه? ?? میلادی متناوب بود. دسترسی بازرسان به پایگاههای مورد نظر نهایتاً در سال ???? م. قطع شد. این طور گفته میشود که عراق در حال بازی دادن قدرت‌های غربی و دیگر کشورهای عرب بود و می‌خواست این طور نشان بدهد که مقادیر زیادی مواد ممنوعه در اختیار دارد که با استفاده از آنها می‌تواند به دوران اقتدار خویش بازگردد.
[ویرایش] حمله دوم امریکا به عراق
پرواز هواپیماهای F-16 آمریکایی بر فراز چاه‌های نفتی کویت در جریان جنگ خلیج فارسدر سال ???? صدام از نقطه‌نظر امریکایی‌ها همچنان به عنوان تهدیدی برای هم‌پیمانان غربی مثل کشور نفت‌خیز عربستان سعودی و اسرائیل، خطری برای محموله‌های نفتی خلیج فارس و ثبات خاورمیانه به شمار می‌رفت. بیل کلینتون رئیس‌جمهور امریکا (????-????) (???? - ????) که جانشین بوش شده بود، تحریم‌های اقتصادی تازه‌ای در کنار تحریم‌های نظامی برای عراق وضع کرده و منطقه? پرواز ممنوع را نیز کنترل میکرد.
[[بیل کلینتون|کلینتون}} در سال ???? (????) در پاسخ به ممانعت عراق از حضور بازرسان سازمان ملل، لایحه? آزادسازی عراق را امضا کرد. این لایحه بر تغییر رژیم عراق به منظور «بازگشت عراق به خانواده? بین‌المللی» تأکید داشت و طبق آن دولت امریکا به گروه‌های تبعیدی خارج از عراق کمک مالی میکرد. پس از آن به زودی عملیات سه روزه? {{عملیات روباه صحرا|روباه صحرا]] انجام گرفت و طی آن کارخانه‌های تولید سلاح صدام منهدم گشتند؛ در حالی که استراتژیست‌های پنتاگون نقشه حمله‌های زمینی به عراق را می‌کشیدند برخی از تحلیلگران امریکایی بر این باور بودند که فشار خارجی برای ایجاد یک شورش به منظور عزل صدام کافی به نظر میرسد. این دو نظر باعث بروز شکاف در تصمیم‌گیری‌های ضد صدام بین دولتمردان واشنگتن شد. اما پس از حملات ?? شهریور ???? (?? سپتامبر ????) توازن سیاسی داخلی امریکا تغییر کرده و باعث شد تا نومحافظه‌کاران بتوانند در مدیریت کشور امریکا در واشنگتن تأثیر به سزایی داشته باشند. رئیس‌جمهور امریکا جرج دبلیو بوش (پسر جرج اچ دبلیو بوش) در بیانیه? اتحاد خود به کنگره، در دی ماه ???? (????) از «محور شرارت» که به زعم وی از کشورهای ایران، عراق و کره? شمالی تشکیل شده‌اند سخن به میان آورد. همچنین او احتمال داد که برای براندازی دولت عراق از زور استفاده خواهد کرد. او اعلام کرد: «رژیم عراق طرح تولید گاز اعصاب و سیاه‌زخم و سلاحهای اتمی را به مدت یک دهه دنبال کرده‌است.» او همچین ادامه داد: «عراق همچنان درصدد است دشمنی خود را به امریکا نشان دهد و از ترور حمایت کند.»
دولت و ارتش عراق در طول سه هفته پس از حمله? امریکا و هم‌پیمانانش در تاریخ ?? اسفند ???? (????) نابود شد. ایالات متحده دست‌کم دوبار کوشید تا با حملات هوایی، صدام را به قتل برساند ولی هر دوبار هدف، مورد اصابت واقع نشد. با شروع ماه آوریل (اواسط فروردین) نیروهای ائتلاف بخش زیادی از عراق را اشغال کرده بودند. مقاومت‌های بسیار ضعیف ارتش عراق یا به راحتی در هم می‌شکستند و یا تبدیل به تاکتیک‌های پارتیزانی می‌شدند. این وضعیت، نشان‌دهنده? خروج کنترل از دستان صدام حسین بود.
صدام حسین در تاریخ ? تیر ???? (?? ژوئن ????) تحویل دولت موقت عراق شد تا به اتهام جرایم جنگی، جرایم ضدبشری و قتل‌عام محاکمه گردد. در طول این محاکمه توجه ویژه‌ای به فعالیت‌های وحشیانه? وی بر علیه کردهای شمال عراق در طول جنگ با ایران و بر علیه شیعیان جنوب در خلال سال‌های ???? تا ???? (???? تا ???? شد. در تاریخ یکشنبه ?? نوامبر ???? (?? آبان ????) صدام حسین به اعدام با طناب دار محکوم شد.
[ویرایش] توان رزمی
توان رزمی و عده قوای نظامی این نیرو هم اکنون نامعلوم است و تنها حدسیات از روی عده و توان نظامی آن پیش از انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی تخمین زده می شود. با این حال هواپیما های اصلی این نیرو شامل است بر:
فانتوم یا F-4
F-5
تامکت یا F-14
Mig-13
Mig-29
Su-27
[ویرایش] هواپیما های جدید
به دلیل تحریم های شدید برای فروش تسلیحات به ایران، در سال های اخیر هواپیما های نظامی جدید به توان نیروی هوایی اضافه نشده است. با این وجود هواپیما های موجود بهینه سازی شده و چند طرح هواپیمای نظامی بومی اجرا شده است. همچنین شایعاتی مبنی بر پناهنده شدن هواپیما های عراقی در زمان جنگ اول خلیج فارس به ایران مطرح می باشد با این وجود تعداد و نوع این هواپیما ها در سایه ابهام قرار دارد. البتا در چند سال اخیر ابتدا جنگنده صاعقه و سپس آذرخش در جمهوری اسلامی ایران طراحی وساخته شد این دو هواپیما از روی هواپیمای اف5 آمریکا و باکمک روسیه طراحی شده است پس از طراحی این دو جنگنده و در آغاز طراحی سومین جنگندهآمریکا فشار خود را بر روسیه افزایش داد که موجب قطع همکاری های روسیه شد در نتیجه ایران با تکیه بر توان داخلی -واسه رو کم کنی هم که باشه- با هم کاری(دانشگاههای صنعتی شریف-کیش-مالک اشتر وهوافضا)اقدام به طراحی یکی از بی نظیرترین جنگندههای جهان بانام شفق که هواپیمایی رادار گریز و مخفی شونده است شد. اطلاعات کامل تر در این زمینه را می توانید در زیر مشاهده کنید: صاعقه...صاعقه هواپیمای جت جنگنده آموزشی نظامی ساخت ایران است. در این هواپیما از بدنه هواپیمای اف-? استفاده شده است. تفاوت ظاهری این هواپیما با اف-? وجود دو سکان عمودی V شکل است که برای ایجاد توانایی لازم برای مانور پذیری بهتر جنگنده صورت گرفته است. هواپیمای جنگنده صاعقه ?? تا ?? درصد بزرگتر شده هواپیماهای اف-? است که دو سکان عمودی V شکل (برای کاهش سطح مقطع راداری) و سیستم های الکترونیک و موتورهای روسی آر دی-?? (RD-??) دارد.
آذرخش... آذَرَخش نام دومین هواپیمای جنگنده ساخت ایران، پس از جنگنده صاعقه‌است. این جنگنده که در ایران و به روش مهندسی معکوس بر روی جنگنده بمب افکن اف-? ساخته و در تاریخ ??/?/???? در شاهین شهر اصفهان آزمایش شده‌است.
جنگنده آذرخش حدودا ?? درصد بزرگتر از F-?E است و از موتورهای RD-?? لیولکا نیرو می‌گیرد.
فهرست مندرجات ? طراحی ? نیروی پیشران ? مقایسه با اف? ? امکانات ? پیوند به بیرون
طراحی طراحی هواپیمای صاعقه (نه آذرخش) به طرز چشم گیری شبیه هواپیمای جنگنده - بمب افکن F/A ?? ساخت است که به اختصار F?? خوانده میشود. بیشترین شباهت در دو سکان عمودی زاویه دار نسبت به محور طولی و صفحات جانبی در کناره‌های هواپیما تا کناره کابین می‌باشد. لازم به ذکر است نمونه اولیه - هواپیمای اف? - دارای یک سکان عمودی بوده و فاقد صفحات مذکور در کنار بدنه می‌باشد. در ضمن لازم به ذکر است که سابقه طراحی هواپیما جنگنده در ایران به بعد از انقلاب میرسد و طراحی این گونه هواپیماها کاملا ایرانی و بومی بوده‌است متخصصین ایرانی طراح این هواپیما‌هااستادان دانشگاه هوایی شهیدستاری ومتخصصین صنایع دفاع هستند. ظاهرا ابزار ناوبری اویونیک این پرنده دستخوش تغییرات اساسی گردیده‌است و از سامانه‌های روسی در آن استفاده گردیده‌است. کابین این جنگنده از تجهیزات جدید شامل نشان دهنده‌های دی جی تال و مانیتورهای LCD یا پلاسمای مایع استفاده گسترده گردیده‌است. در بخش تجهیزات خدمه پروازی نیز تغییرات اساسی بچشم می‌خورد، به صورتی که از کلاه‌های پروازی هوشمند جهت هرچه کمتر گردیدن بار کاری خلبان و افسر کمک استفاده گردیده‌است.
نیروی پیشران جنگنده آذرخش از دو موتور روسی آردی-?? استفاده میکند. این جنگنده بیشتر برای عملیاتهای هوا به زمین طراحی شده ولی در کنارآن توانایی جنگ هوایی را نیز دارد. پیشرانه این هواپیما دو دستگاه موتور RD-?? (موتور جنگنده میگ)است که از موتورهای هواپیمای اف-? بسیار قدرتمندتر بوده و امکان پرواز تا سرعتهای ??? تا ??? ماخ را به این هواپیما میدهد.در گونه هایی از این موتور که دارای پس سوز نیز می باشد قدرت موتور از ( 5,098kgf (50KN به (8,300kgf (81.3KN میرسد. این موتور طی درخواستی در سال 2005 به مبلغ 250,000,000$ برای بهینه سازی اسکادران هوایی mig-29 هند مورد استفاده قرار گرفته است. که البته کمی و یا مقداری کمتر از صاعقه (هواپیما) است. (ساخت کارخانه جات klimov )
مقایسه با اف?
هواپیمای آذرخش را میتوان یک جنگنده اف-? دانست که در آن مساحت بال‌ها تا حدودی افزایش یافته و موتورها و اویونیک آن با نمونه‌های جدیدتر روسی تعویض گشته‌است. مشهودترین تفاوت این هواپیما با جنگنده اف-?، ورودی موتورهای به وضوح بزرگ تر آن است که در نتیجه نصب موتور قدرتمند تر و نیاز به ورودی هوای بزرگتر حاصل آمده‌است. همچنین تغییرات واضحی در سکان عمودی آن پدید آمده که میتوان از آنها به عنوان عوامل کنترل کننده مانور پذیری فوق العاده و بعضا خارج از کنترل F-? دانست. وزن این جنگنده در حالت عادی حدود ? تن و در حالت حد اکثر بین ?? تا ?? تن خواهد بود، گفتنی این جنگنده می‌تواند حدود ???? تا ???? کیلوگرم تسلیحات با خود حمل کند.
امکانات رادار این هواپیما از نوع N???-ME که در ایران بهسازی شده تا کارایی آن بر ضد اهداف زمینی افزایش یابد و برد این هواپیما نیز مانند هواپیمای صاعقه در حدود ??? تا ???? کیلومتر است. این هواپیما یعنی جنگنده آذرخش بیشتر و در واقع برای حمله به اهداف زمینی طراحی و ساخته شده‌است و توانایی جنگ هوایی را نیز دارا است که کاملاً ساخت ایران بوده و برای جایگزینی است. هواپیمای اف? و به تبع آن آذرخش به دلیل کوچکی قابلیت حمل مقدار کمی سوخت را دارد که باعث کوتاه شدن برد هواپیما نسبت به هواپیماهای هم عصر خود مانند اف? میشود. (هواپیمای اف? می‌تواند هم وزن هواپیمای اف? سوخت با خود حمل کند.) به همین دلیل در زمان جنگ از این هواپیما بیشتر به عنوان هواپیمای گشتی شناسایی و یا جهت بمباران اهداف نزدیک استفاده میشد. و البته همین کمبود سوخت قابلیت درگیری با اهداف هوایی و انجام جنگ هوایی یا Dog Fightt را به شدت کاهش میدهد.
سال ????، دولت اتحاد جماهیر شوروی، اطلاع یافت که نیروی هوایی ایالات متحده، کمپانی «مک دانل داگلاس» را جهت تولید طرح جنگنده? آزمایشی برتری هوایی خود، انتخاب کرده‌است. (این انتخاب، در نهایت منجر به تولید جنگنده? F-?? شد.) جهت پاسخگویی به این تهدید آتی، دولت اتحاد شوروی، برنامه? PFI (به معنی: جنگنده? تکامل یافته? پیشرو) را بنیان نهاد. طبق این برنامه، قرار شد هواپیمایی جهت برابری و تقابل با جنگنده? جدید آمریکایی، تولید شود.
یکی از وظایفی که برعهده? سوخوی ?? گذاشته شده بود، حمله به هواپیماهای پشتیبانی کننده عملیات های هوایی سازمان ناتو، نظیر هواپیماهای سوخت رسان (تانکر) و هواپیماهای پیش اخطار (آواکس) بود. برنامهریزان نظامی شوروی، بر این مسئله واقف بودند که نیروهای ناتو، تواناییهای شایان سوخوی ?? را در نظر گرفتهاند و بدین جهت، میدانستند که حملهء همهجانبه? هوایی آن ها، توسط این جنگنده? جدید، بسیار محدود خواهد شد.
پس از فروپاشی اتحاد شوروی، سوخوی ??، نه تنها برای اجرای نقشی که از ابتدا برایش در نظر گرفته بودند، در خدمت نیروهای هوایی کشورهای مستقل همسود (CIS)، باقی مانده است؛ بلکه آخرین سری این جنگنده، قادر است موشک های بسیار دوربرد هوا به هوای Novator KS-??? AAM-L را حمل نماید. این موشک ها، دارای بردی بین ??? تا ??? کیلومتر هستند و به عنوان موشک دوربرد ضدآواکس، کاربرد دارند.
موشک های استاندارد سوخوی ?? جهت انجام ماموریت هوا به هوا، ترکیبی از موشک های R-?? Archer و R-?? Alamo و R-?? Adder ساخت ویمپل (Vympel) می‌باشد.
[ویرایش] نه HOTAS ، نه MFD
محدودیت سوخوی ??، از نظر کیفیت و سطح تکنولوژی نازل کابین و سیستمهای آویونیک می‌باشد. در سوخوی ?? یک نمایشگر سربالا (HUD) تعبیه شده‌است، اما این جنگنده، همانند میگ ??، نه سیستم کنترل HOTAS دارد نه نمایشگرهای چندمنظوره پیشرفته (Multi Function Display). کابین ابتدایی Su-??S همانند جنگندههای دهه ???? غربی است و کاملا آنالوگ می‌باشد. البته هواپیماهای سوخوی ?? و سوخوی ?? که از سوخوی ?? مشتق شده‌اند، در اصطلاح دارای «کابین شیشهای» (Glass Cockpit) می‌باشند؛ این هواپیماها توسط شرکت فرانسوی Sextant Avionique به نمایشگرهای رنگی چندمنظوره، سیستم HOTAS، کلاه HMS و ... مجهز شده‌اند.
[ویرایش] رادار Phazotron N-???
رادار اصلی سوخوی ??، از نوع پالس – داپلر و ساخت فازاترون بوده و N-??? (نام ناتو: Slot Back) نام دارد. این رادار، دارای قابلیت Track Wile Scan یا TWS بوده اما پردازشگر به کار رفته در آن، از نوع بسیار ابتدایی است و این مسئله، باعث میشود رادار، از تشخیص علایم ناصحیح دریافتی و همچنین جستجو در مناطق کور، بسیار ناتوان باشد، بدین جهت، رهگیری دقیق با این رادار، بسیار دشوار است و نیاز به مهارت و تجربه فراوان دارد. در جنگندههای Su-?? و Su-??، از مدل بالاتر رادار ساخت فازاترون به نام Bars N-???M استفاده شده‌است که این رادار جدید، دارای آنتن رهیاب الکترونیکی، برد بهبود یافته، قابلیت رهگیری همزمان چند هدف و حساسیت بالا می‌باشد.
[ویرایش] سیستم IRST
در سوخوی??، به تقلید از جنگنده F-??A از سیستم جستجو و ردیابی مادون قرمز یا IRST استفاده شده‌است. این سیستم درست بر روی دماغه و مقابل کابین نصب شده و با یک سیستم فاصلهیاب لیزری، هماهنگ شده‌است. این سیستم می‌تواند در خدمت رادار قرار بگیرد یا مستقلا برای حملات مخفیانه به کار گرفته شود. این سیستم همچنین به کنترل مسلسل هواپیما کمک میکند و دقت بیشتری را نسبت به زمانی که از حالت نشانه‌روی رادار استفاده میشود، فراهم میآورد.
[ویرایش] گونه‌ها
گونه‌های مختلف تولید شده پس از دوران شوروی، بدین شرح هستند:
Su-??P: نوع یک نفره? نمایشی با انجام برخی ابداعات، نظیر غلاف سوختگیری هوایی.
Su-??PU یا Su-??: نوع دونفره با میزان تولید اندک، دارای غلاف سوختگیری هوایی، سیستمهای آویونیک هدایت نبرد، سیستم کنترل پرواز جدید و ...
Su-?? M و Su-??MK: جنگنده? نسل جدید، چندماموریته و دو نفره. گفته میشود تعدادی جنگنده? Su-??M برای ارزیابی و سنجش توانایی، در اواسط دهه? ????، در اختیار نیروی هوایی روسیه قرار گرفتهاند، اگر چه، این تلاش ها، حاصل زیادی نداشته‌است. جنگنده? Su-??MK نوع صادراتی Su-??M می‌باشد که سطح تجهیزات و قابلیت های آن، تغییر کرده‌است.
Su-??MKA: نوع صادراتی مخصوص الجزایر.
Su-??MKI: نوع پیشرفته شده? Su-??MK ویژه? نیروی هوایی هند؛ مجهز به کانارد، سیستم تغییر بردار رانش، آویونیک جدیدی که از چند کشور مختلف تهیه شده‌است و قابلیت انجام عملیات های گوناگون.
Su-??MKK: نوعی بر اساس مدل Su-??MK ویژه? نیروی هوایی چین، با آویونیک روسی، قابلیت انجام عملیاتهای گوناگون، ولی بدون کانارد و سیستم تغییر بردار رانش.
مSu-??MK?: نوعی بر اساس مدل Su-??MKK ویژه? نیروی دریایی چین، با قابلیت های ضدکشتی پیشرفته.
Su-??MKM: نوعی بر اساس مدل Su-??MK ویژه? نیروی هوایی مالزی.
Su-??KN: مدل بهبود یافته? یک نفره، با سیستمهای الکترونیک جدید که به این جنگنده اجازه می‌دهند کارکردهای جدیدی را انجام دهد؛ عمده? این کارکردهای جدید، حول و حوش ناوبری هواپیما می‌باشند.
Su-??KI: مدلی یک نفره از Su-??MK ویژه? اندونزی، که با ورود به خدمت Su-??SMK در اواسط دهه? ????، قرارداد خرید اندونزی، نیمه کاره رها شد.
Su-??M یا Su-?? و Su-??: هواپیماهایی با کارکردهای بهبود یافته که همگی تک سرنشین بوده و از مدل Su-??S مشتق شده‌اند. این مجموعه، شامل نوع دونفرهای به نام Su-??UB می‌باشند.
Su-??SM: نوع ارتقا یافتهای از Su-??Sهای نیروی هوایی روسیه، که تکنولوژی آن، مشابه Su-??M ارزیابی میشود.
Su-??UBM: نوع ارتقا یافتهای از مدل Su-??UB.
Su?? یا Su-??IB موسوم به Platypus: نوع دونفره، ویژه? عملیات ضربتی دوربرد، که دو خدمه? کنار یکدیگر مینشینند.
Su-??KUB: نوعی دو نفره، بر اساس مدل ناونشین یک نفره? Su-??K، ویژه? آموزش جهت ناو هواپیمابر یا انجام عملیات چندماموریتی.
سوخوی اس یو–?? (در زبان روسی Cy-27)، که در سازمان ناتو با نام «فلانکر» نامیده میشود، در اصل یک جنگنده ساخته شده در دوران اتحاد جماهیر شوروی است که توسط دفتر طراحی سوخوی طراحی و ساخته شده‌است.
این جنگنده، در اصل برای ایجاد توان مقابله? نیروی هوایی اتحاد شوروی در برابر نسل جدید جنگندههای آمریکایی نظیر اف-?? و اف-?? و اف-?? و اف-?? ساخته شد.
سوخوی?? دارای برد پروازی استثنایی، قابلیت حمل مهمات بالا و چابکی فوق العاده‌است. جنگنده? سوخوی?? اغلب در نقش «ماموریت های برتری هوایی» به کار گرفته میشود، اما قادر است در اغلب ماموریت های رزمی نیز شرکت کند.
برخی کارشناسان بر این عقیده هستند که جنگنده? سوخوی??، حاصل یک مناقصه? انجام شده جهت تولید جنگنده بین شرکت های میگویان – گیرویچ و سوخوی بوده‌است و ماحاصل این مناقصه، منجر به تولید سوخوی ?? و میگ ?? شده‌است که ظاهری شبیه به هم دارند؛ اما اینطور هم نیست، زیرا سوخوی?? به عنوان یک جنگنده شکاری - رهگیر و برتری هوایی دوربرد شناخته میشود، در حالی که میگ ?? در نقش یک جنگنده پشتیبانی کوتاه برد تاکتیکی عمل مینماید.
تاریخچهmig29
برنامه? ساخت هواپیمای میگ ?? همانند سوخوی?? به سال???? بازمیگردد در آن زمان که شوروی برنامه FX ایالات متحده را زیر نظر داشت که به ساخت هواپیمای اف-?? (F-?? EAGLE) منجر گردید شوروی دریافت که هواپیماهای جدید ساخت آمریکا تا حد قابل توجهی دارای برتری نسبت به تمام هواپیماهی هواپیماهای شوروی هستند و از تکنولوژی پیشرفته تری نسبت به این کشور برخوردار هستند.
هواپیمای میگ ??(MiG-?? Fishbed) با وجود چالاکی زیاد و قدرت مانور خوب خود, در شب قادر به انجام ماموریت نبود و برد عملیاتی به نسبت کوتاهی داشت و همچنین از عدم توانایی استفاده از جنگ افزارهای گوناگون در حد قابل ملاحظه‌ای رنج میبرد. هواپیمای میگ?? (MiG-?? Flogger) که با هدف مقابله با هواپیمای اف? فانتوم (F-? Phantom II) طراحی و ساخته شده بود با وجود سرعت و برد عملیاتی مناسب و داشتن فضای کافی برای حمل سوخت و جنگ افزارهای مختلف ولی از قدرت مانور کمی دارد و در نبردهای داگفایت تا حد زیادی ناموفق نشان میداد چنین شد که شوروی به فکر ساخت یک هواپیما که ضمن داشتن چالاکی و قدرت مانور خوب دارای برد عملیاتی کافی و امکان استفاده از جنگ افزارهای گوناگون در حد خوبی را داشته باشد افتاد علاوه بر این موارد این هواپیما می‌بایست از سیستمهای آیونیوک پیشرفته برای رقابت با هواپیماهای ساخت امریکا هم استفاده میکرد.در واکنش به این نیاز ستاد فرماندهی شوروی درخواست ساخت هواپیما پشرفته تاکتیکی را ارائه داد و این درخواست را در طرح PFI (Perspektivnyi Frontovoi Istrebitel) که مخفف هواپیمای پیشرفته تاکتیکی به زبان روسی است را مطرح کرد. مشخصات خواسته برای این طرح از سوی شوروی تا حد زیادی افراطی و بلند پروازانه بود هواپیمای مورد درخواست آنان باید برد عملیاتی زیاد , قابلیت خوب برای نبردهای نزدیک , چالاکی و مانور عالی , دارای حداقل سرعت? ماخ , دارای قابلیت حمل تسلیحات سنگین , به همراه استفاده از آیرودینامیک پیشرفته که این مورد آخر توسط موسسه آیرودینامیک روسیه به همراهی شرکت سوخو در حال انجام مراحل تحقیقاتی بود.
در سال???? شوروی تخمین زده بود طرح هواپیمای PFI یا همان هواپیمای پیشرفته تاکتیکی می‌بایست پر هزینه باشد و مانند طرح آمریکا برای ساخت هواپیمای جنگنده سبک وزن به مانند اف?? (F-?? Fighting Falcon) و اف??(YF-?? Cobra) بود و نیازهای مشابه را بر آورده میکرد.سپس به علت هزینه بالای طرح شوروی این طرح را به دو طرح مختلف تقسیم کرد طرحLPFI ساخت یک هواپیمای تاکتیکی پیشرفته سبک وزن و طرح TPFI ساخت یک هواپیمای تاکتیکی سنگین وزن بود و تفاوت طرح PFI ابتدایی شوروی و طرح دوم PFI در تخصصی تر شدن آن بود. طرح کلی PFI هواپیمای پیشرفته تاکتیکی اولیه به دو طرح تخصصی تر تبدیل شد که در هر کدام به روی بعضی از مشخصات بیشتر از سایر مشخصات با توجه به هدف ساخت و نوع ماموریت تاکید شده بود. طرح هواپیمای تاکتیکی پیشرفته سبک وزن یا همان LPFI به شرکت میکویان سپرده شد و سرانجام به ساخت هواپیمای میگ?? منجر شد و طرح هواپیمای پیشرفته تاکتیکی سنگین وزن و یا همان TPFI برای مقابله با هواپیمای اف?? به شرکت سوخو سپرده شد که این طرح نیز با ساختن هواپیمای سوخو ?? به پایان رسید.
طراحی هواپیمای LPFI با مشخصات جدید در سال???? شروع گردید و به ساخت هواپیمای میگ?? ای MiG-??A)) منجر گردید اولین پرواز این هواپیما در ? اکتبر ???? صورت گرفت.هواپیمای میگ?? تنها یک ماه بعد از اولین پرواز خود در نوامبر ???? ازسوی ماهواره‌های جاسوسی آمریکا مورد شناسایی قرار گرفت این هواپیما هنگامی که در مرکز آزمایش پرواز ژوکوفسکی(Zhukovsky) در نزدیکی شهرک رامنسکوی(Ramenskoye) حضور داشت مورد شناسایی قرار گرفت و ایالات متحده هواپیمایی با مشخصات شبیه به هواپیمای اف??(YF-?? Cobra) مشاهده کرد. میگ??بی(MiG-??B) با تاخیری که به دلیل حادثه در دو نمونه اولیه میگ?? ای(MiG-??A) بدلیل ایراد در موتورها بود در ژوئن سال???? وارد خدمت شد و ناتو هواپیمای میگ?? بی (MiG-??B) را فالکروم ای(Fulcrum-A) نامگذاری کرد. به طور منطقی باید میگ ?? A باید فالکروم ای(Fulcrum-A) نامیده میشد ولی بدلیل آنکه تا قبل از آن ناتو میگ?? A (MiG-??A) را مشاهده نکرده بود میگ??بی را نمونه ابتدایی میگ فرض کرد و فالکروم ای(Fulcrum-A) نامگذاری کرد هواپیمای میگ?? یا همان (Fulcrum-A) در مجموع به تعداد ??? فروند تولید شد.اولین باری که هواپیمای میگ ?? به در غرب به نمایش عمومی درآمد در جولای ???? در فنلاند بود و بعد از آن در سپتامبر ???? در نمایشگاه هوایی فارنبورو (Farnborough Air Show) در بریتانیا بود و غربیها تحت تاثیر قدرت زیاد و چالاکی این هواپیما قرار گرفتند. میگ ?? در زمان شوروی مورد توجه این شوروی قرار داشتند اما بعد از شوروی با وجود مجهز شدن به سیستمهای آیونیکی پیشرفته و چند منظوره بودن و قابلیت حمل مخازن سوخت خارجی و امکانات گسترده دیگر مورد توجه روسیه قرار نگرفتند که این به دلیل سیاست نامناسب مسئولان شرکت میکویان نسبت به شرکت سوخو در شناخت خواست و تمایل مسئولان روسیه‌است با این وجود مسئولان شرکت میکویان با گسترش این هواپیما سعی در صادرات آن به خارج از کشور را دارند البته به نقل از منابع غیر رسمی دستیابی غرب به اطلاعات هواپیمای میگ?? از دلایل مهم این تصمیم از جانب مقامات روسیه است.
هواپیمای میگ?? در حال حاضر تحت پروژه‌های مختلف توسعه و بهینه سازی قرار دارد و آخرین نمونه‌های این هواپیما میگ?? اس ام تی (MiG-??SMT) و میگ??ام ?(MiG-?? M?) هستند.نمونه جدید ناو نشین هواپیمای با نام میگ?? کی(MIG-??K) برای استفاده در نیروی دریایی هند که به تازگی ناوهواپیمابر دریاسالار گورشکوف را از روسیه خریداری کرده در حال تولید است.
[ویرایش] سوابق عملیاتی
میگ?? در سال ???? برای اولین بار به صورت عمومی در فنلاند به نمایش در آمد. سپس دو فروند از این هواپیما در ???? در نمایش هوایی فارنبورگ که در انگلستان برگزار میشد به نمایش عمومی در آمدند. پس از این ماجرا در ???? نمایش هوایی پاریس برای دومین بار در طول تاریخ از ???? تا آن زمان جنگندههای شوروی را نشان داد با دیدن این نمایش غربیها به شدت تحت تاثیر ظرفیت و قدرت مانور پذیری این جنگنده قرار گرفته بودند ولی همچنان متوجه دود زیادی که از موتور کیلمو این جنگنده خارج میشد نیز بودند که این خود یک ضعف محسوب میشد فدراسیون دانشمندان آمریکا ادعا کردند که میگ?? در درگیری‌های نزدیک(? مایل)هوایی از جنگنده اف-?? برتر است به علت مانور پذیری بالا و میدان دید خلبان، ولی اف-?? در درگیری‌های دور بهتر عمل میکند به دلیل داشتن سیستمهای آیونیک بهتری که دارد.
میگ ??های نیروی هوایی آلمان در تمرین DACT به همراه اسکادران ??? [[نیروی هوایی آمریکا]] شرکت کردند که از جنگنده اف -?? استفاده می‌کردند در پایان کار خلبانان اف-?? اعلام کردند که میگ ?? از اف-?? برتر است به علت موتورهای قدرتمند تر و بهره گیری از موشک ویمپل و همچنین میدان دید بهتر برای خلبان.
این جنگنده درحال انجام عملیات اولین بار در سال ???? در جنگ ایران و عراق دیده شد. همچنین در جنگ شوروی علیه افغانستان یک فروند میگ ?? شوروی سوخوی-?? افغانستان را منهدم کرد.
در دهه گذشته این جنگنده در دستان خلبان عراقی در جنگ خلیج فارس مورد استفاده قرار گرفت که سرانجام ? میگ ?? که ? فروند آنها به وسیله اف-?? و ? فروند دیگر به وسیله اف-?? منهدم شد با وجود برتری این هواپیما نسبت به هواپیماهای آمریکایی تمرینات نامناسب خلبانان، دفاع‌های ضد هوایی پشتیبان هواپیماهای آمریکایی , و کمبود لوازم یدکی از جمله عوامل عدم موفقیت بودند. پس از آن ? فروند میگ ?? به ایران گریختند که هنوز در ایران در حال خدمت هستند اکثر هواپیماهای باقیمانده در حالی که از ضعف تعمیرات و کمبود قطعه رنج می‌بردند یا در حال فرار به ایران بودند منهدم شدند.
یک میگ ?? متعلق به کوبا در سال ???? دو فروند هواپیمای سسنا-??? غیر مسلح را منهدم کرد پس از آن که این دو هواپیما به سکل غیر قانونی به حریم کوبا وارد شده بودند
گزارشات حاکی از آن است که در سال ???? و ???? یک فروند سوخوی-?? متعلق به ارتش روسیه ? فروند میگ ?? ایریتریایی را که توسط خلبانان اوکراینی پرواز می‌کردند منهدم کرد.
[ویرایش] نمونه‌های مختلف هواپیمای میگ ??
MiG-?? Fulcrum-A اولین نمونه ساخته شده از این هواپیما که در سال???? وارد خدمت شد.
MiG-??B-?? Fulcrum-A نمونه اصلاح شده صادراتی برای ملت‌های عضو پیمان ورشوکه فاقد امکانات لازم برای حمل تسلیحات اتمی است و دارای رادار اصلاح شده برای افزایش قابلیتهای آن و سیستم (ECM) برای مقابله با جنگ الکترونیک و سیستم (IFF) برای شناسایی دوست از دشمن (Identification Friend or Foe) است. هواپیماهای میگ?? ایران از این نوع هستند.
MiG-??UB-?? Fulcrum-B نمونه آموزشی دو سرنشیبه که فاقد رادار و توپ GSh-??است.
MiG-??S این نمونه تا حد بسیار زیادی مشابه به نمونهMiG-??B-?? "Fulcrum-A است با تفاوت‌هایی که شامل تقویت سیستم کنترل پرواز و اضافه کردن چهار کامپیوتر جدید که باعث تقویت ثبات پروازی و کنترل پذیری بهتر میشود امکان شلیک در حال سوخت گیری و همچنین تقویت توپ GSH-?? به این مدل اضافه شده‌است.
MiG-??S-?? Fulcrum-C مشابه مدل قبلی با این تفاوت که دماغه هواپیما تا حدی بزرگ تر است و ظرفیت سوخت گیری بالاتری دارد. MiG-??SM "Fulcrum-C مشابه مدل قبلی با توانایی حمل موشکهای هوا به زمین و بمب‌های تلویزیونی و لیزری.
MiG-??K "Fulcrum-D نمونه ساخته شده برای نیروی دریایی که به تجهیزاتی از قبیل بال‌های تا شونده و دنده‌های آرستور است که در اصل برای استفاده در ناو هواپیمابر آدمیرال کوزنشوف ولی طرح این هواپیما بر اثر مشکلات مالی لغو شد.
MiG-??M / MiG-?? "Fulcrum
هواپیما پیشرفته چند منظوره با تغییرات اساسی در چارچوب بدنه و مکانیک پرواز که از موتور پرقدرت RD-?? استفاده میکند.
MiG-??UBM
مدل دو سرنشینه آموزشی که هرگز ساخته شد.
MiG-??SMT این نمونه در حقیقت همان نمونه بهینه سازی میگ?? اس است که در آن قطعات قدیمی هواپیما با قطعات نرم افزاری و سخت پیشرفته تر میگ?? ام یا همان میگ?? جایگزین شده‌اند. با افزودن به حجم مخازن داخلی این هواپیما بدون استفاده از مخازن خارجی تا برد ???? کیلومتر قادر به انجام ماموریت است. کابین این هواپیما دارای دو نمایشگر بزرگ مسطح کریستال مایع LCD تمام رنگی و دو نمایشگر مسطح تک رنگ کوچک بهینه سازی شده و رادار بهینه سازی شده N???MP است که به برد و قابلیتهای هوا به زمین آن میافزاید. این نمونه همچنین ازموتور توربوفن کلیموف (RD-?? turbofans) استفاده میکند. میزان حمل مهمات در این مدل???? کیلو گرم است که نسبت به مدل قبلی??? کیلو گرم پیشرفت داشته‌است. این نمونه استفاده میشود استفاده کند. کشور روسیه , یمن ,ایران و سوریه کشورهایی هستند که از این نمونه استفاده می کنند
